Rối loạn tiền đình: #6 điều cần phải biết để điều trị và phòng tránh

Rối loạn tiền đình là căn bệnh ngày càng phổ biến gây khó khăn trong việc đi lại và sinh hoạt hàng ngày. Mặc dù hội chứng rối loạn tiền đình thường không nguy hiểm đến tính mạng nhưng căn bệnh này làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Rối loạn tiền đình là bệnh gì?

Rối loạn tiền đình xảy ra khi quá trình truyền dẫn và tiếp nhận thông tin của tiền đình bị rối loạn hoặc bị tắc nghẽn do sự tổn thương của dây thần kinh số 8 hoặc các tổn thương khác ở khu vực tai trong và não. Điều này làm giảm khả năng của tiền đình trong việc duy trì thăng bằng cơ thể, dẫn đến tình trạng loạng choạng, hoa mắt, chóng mặt, quay cuồng, ù tai, buồn nôn và các triệu chứng khác liên quan. 

Có 2 loại rối loạn tiền đình bao gồm:

• Rối loạn tiền đình ngoại biên

Rối loạn tiền đình ngoại biên là một tình trạng rối loạn chức năng của hệ thống tiền đình, một phần của hệ thống cân bằng trong tai. Hệ thống tiền đình giúp điều chỉnh cân bằng và vị trí của cơ thể trong không gian. Rối loạn này thường xảy ra khi có sự cố trong cấu trúc tai ngoại biên (ngoài tai) hoặc dây thần kinh số 8, cũng được gọi là dây thần kinh tiền đình, là dây thần kinh chịu trách nhiệm truyền tín hiệu từ tiền đình đến não.

• Rối loạn tiền đình trung ương

Rối loạn tiền đình trung ương là một tình trạng rối loạn tiền đình ảnh hưởng đến hệ thống cân bằng của cơ thể, đặc biệt là sự cân bằng của đầu và mắt. Nguyên nhân chính của rối loạn tiền đình trung ương thường liên quan đến sự tổn thương của nhân tiền đình hoặc các kết nối liên quan đến nhân tiền đình, có thể do nhiều nguyên nhân như sự thiếu máu não do xơ vữa động mạch.

Đối tượng nào có nguy cơ cao bị rối loạn tiền đình?

Rối loạn tiền đình là một bệnh lý phổ biến và có thể ảnh hưởng tới mọi lứa tuổi. Dưới đây là những đối tượng có nguy cơ cao bị rối loạn tiền đình:

Người cao tuổi

Khi tuổi tác cao, hệ thống tiền đình thường bị suy giảm chức năng, dẫn đến nguy cơ cao mắc bệnh. Rối loạn tiền đình ở người già phổ biến ở độ tuổi từ 65 tuổi trở lên, tỷ lệ mắc bệnh chóng mặt do rối loạn tiền đình chiếm khoảng 50%. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến hơn một nửa số ca tử vong do tai nạn ở người già liên quan đến chóng mặt và mất cân bằng.

Rối loạn tiền đình ở người trẻ

Mặc dù rối loạn tiền đình thường gặp ở người cao tuổi, nhưng hiện nay, bệnh cũng ngày càng trẻ hóa và có thể xảy ra ở cả người trẻ. Những nguyên nhân gây ra rối loạn tiền đình ở người trẻ có thể liên quan đến áp lực công việc, căng thẳng, mất ngủ hoặc các vấn đề liên quan đến sức khỏe.

Người làm việc trong môi trường căng thẳng

Stress làm tăng lượng hormone cortisol, gây tổn thương hệ thống thần kinh, trong đó có dây thần kinh số 8, khiến hệ thống tiền đình nhận được thông tin không chính xác và hoạt động sai lệch, dẫn đến rối loạn tiền đình.

Phụ nữ mang thai

Thời kỳ mang thai thường đi kèm với các biến đổi sức khỏe và tâm sinh lý. Ốm nghén, chán ăn và thiếu dinh dưỡng trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể gây chóng mặt, choáng váng. Tình trạng lo lắng và mệt mỏi cũng ảnh hưởng đến hệ thống tiền đình, gây ra hội chứng rối loạn tiền đình khi đang mang thai. Việc điều trị rối loạn tiền đình khi mang thai cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.

Rối loạn tiền đình sau sinh

Phụ nữ sau khi sinh cũng có thể gặp các vấn đề về hệ thống tiền đình do thay đổi nội tiết tố và tâm lý trong thời kỳ sau sinh. Việc quan sát và chăm sóc sức khỏe sau sinh là rất quan trọng để phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề liên quan đến rối loạn tiền đình sau sinh.

Nguyên nhân nào gây rối loạn tiền đình?

Rối loạn tiền đình có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiền đình:

• Vấn đề về lưu thông máu: Huyết áp thấp, tai biến, thiếu máu, các bệnh tim mạch có thể gây tắc nghẽn mạch máu, làm giảm lượng máu lên não. Điều này có thể gây rối loạn tiền đình do hệ thống tiền đình không nhận được đủ thông tin cân bằng.
• Các tác động tâm lý và căng thẳng: Căng thẳng, mất ngủ, áp lực công việc có thể làm tổn thương hệ thống thần kinh, bao gồm dây thần kinh số 8, gây ra sự rối loạn tiền đình.
• Hậu quả của bệnh lý: Các bệnh như u não, u dây thần kinh, viêm dây thần kinh, viêm tai giữa… cũng có thể dẫn đến rối loạn tiền đình do ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống tiền đình.
• Tuổi tác: Người cao tuổi suy giảm chức năng một số cơ quan, bao gồm hệ tiền đình, có nguy cơ cao hơn mắc rối loạn tiền đình.
• Trọng lượng cơ thể: Người quá béo hoặc quá gầy đều có nguy cơ mắc rối loạn tiền đình cao hơn.

Các triệu chứng rối loạn tiền đình thường gặp nhất

Dưới đây là một số triệu chứng rối loạn tiền đình thường gặp nhất:

Chóng mặt

Đây là triệu chứng phổ biến và đặc trưng nhất của rối loạn tiền đình. Người bệnh có thể cảm nhận đột ngột chóng mặt, cảm giác xoáy vòng, choáng váng, đi không vững và giữ thăng bằng kém. Khi chuyển đổi tư thế nhanh chóng, như từ tư thế nằm dậy sang đứng, triệu chứng chóng mặt càng trở nên nghiêm trọng hơn. Chóng mặt khiến người bệnh mất thăng bằng, khó duy trì thăng bằng khi đứng và đi lại.  

Rối loạn thính giác

Người bệnh rối loạn tiền đình thường có những dấu hiệu rối loạn thính giác như nhạy cảm với âm thanh lớn, đau tai, mất thính lực hoặc nghe không rõ. Họ có thể cảm thấy ù tai hoặc nghe có tiếng ồn trong tai. Triệu chứng này có thể tăng cường khi bị tác động bởi âm thanh lớn đột ngột và có thể làm gia tăng các triệu chứng chóng mặt hoặc mất thăng bằng.

Rối loạn thị giác

Các triệu chứng liên quan đến rối loạn tiền đình và thị giác bao gồm mất thị lực tạm thời (quáng gà), khó đi trong bóng tối và nhạy cảm với ánh sáng. Những người bị rối loạn tiền đình có thể gặp khó khăn trong việc lấy nét, cảm giác hoa mắt và không nhìn rõ mọi vật.   

Giảm khả năng chú ý

Rối loạn tiền đình có thể làm giảm khả năng chú ý và tập trung, làm mệt mỏi tinh thần và thể chất. Người bệnh thường hay quên và không nhớ mình đã làm gì trước đó, dễ bị phân tâm và khó hiểu những hướng dẫn hoặc chỉ dẫn.

Rối loạn tiền đình có nguy hiểm không?

Rối loạn tiền đình là một tình trạng bệnh lý có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống và sức khỏe của người bệnh. Dù có thể chỉ kéo dài vài ngày rồi tự giảm đi, nhưng cũng có trường hợp tái phát nhiều lần và kéo dài trong thời gian dài.

Người bị rối loạn tiền đình thường bị mất cân bằng, dẫn đến nguy cơ ngã gãy, trầy xước da và có thể gây chấn thương nặng như gãy tay, chân, hay chấn thương sọ não khi đập đầu vào vật cứng hoặc nền đất cứng. Ngoài ra, rối loạn tiền đình có thể gây đột quỵ và các vấn đề về tuần hoàn não khác. Điều này có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho não và gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Cách điều trị rối loạn tiền đình mà không cần dùng thuốc

Dưới đây là những mẹo chữa rối loạn tiền đình nào tại nhà hiệu quả.

Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý rối loạn tiền đình. Vậy rối loạn tiền đình nên ăn gì? 

Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ và các loại vitamin cần thiết sẽ giúp tăng cường sức khỏe tiền đình và hệ thống thần kinh. Rau xanh đậm màu và hoa quả tươi là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin quan trọng. Các loại vitamin như axit folic (vitamin B3), vitamin B6, vitamin C và D đều có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh rối loạn tiền đình và giảm các triệu chứng như đau đầu và chóng mặt. 

Thói quen sinh hoạt khoa học

Các thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng đóng góp quan trọng vào việc điều trị rối loạn tiền đình. Tập thể dục thường xuyên với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, yoga và dưỡng sinh giúp cải thiện sự cân bằng và tăng cường hệ thần kinh. Để tránh tình trạng chóng mặt do thay đổi tư thế đột ngột, bạn nên thay đổi tư thế một cách nhẹ nhàng và dần dần.

Ấn huyệt và xoa bóp

Một phương pháp chữa trị rối loạn tiền đình phổ biến trong dân gian là ấn huyệt và xoa bóp các điểm quan trọng trên cơ thể. Các động tác này có thể giúp cải thiện lưu thông máu, tăng cường cân bằng và giảm triệu chứng chóng mặt. Điển hình là ấn huyệt ở trán, xoa bóp vùng đầu và tác động lên huyệt ổ mắt. Thực hiện những động tác này hàng ngày có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái và tỉnh táo hơn.

Ngâm chân bằng nước ấm

Ngâm chân trong nước ấm, thường xuyên hoặc vào buổi tối, là một trong những mẹo chữa rối loạn tiền đình đơn giản mà hiệu quả, bởi giúp tăng cường lưu thông máu và thải độc cơ thể. Bạn có thể thêm các loại hương liệu tự nhiên như trà xanh, gừng, sả để tăng cường hiệu quả. Tắm nước ấm cũng có thể giúp thư giãn cơ thể và tinh thần, giảm căng thẳng và mệt mỏi.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về rối loạn tiền đình: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị. Mong rằng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng rối loạn kinh nguyệt.