7 bài thuốc đông y trị rối loạn tiền đình tốt nhất 

Rối loạn tiền đình căn bệnh với triệu chứng đau đầu hoa mắt chóng mặt, ù tai. Rất nhiều người bệnh chạy chữa nhiều năm bằng các loại thuốc Tây cũng chỉ khiến bệnh thuyên giảm mà không thể khỏi hoàn toàn. Vậy đông y chữa rối loạn tiền đình thế nào? Các bài thuốc Đông y trị rối loạn tiền đình có hiệu quả là điều mà rất nhiều người bệnh quan tâm. 

Rối loạn tiền đình dưới góc nhìn của Đông Y 

Theo đông y, rối loạn tiền đình thuộc phạm trù chứng huyễn vựng, tức là do khí huyết không lưu thông tốt, dẫn đến não bị thiếu máu và gây ra sự rối loạn trong hệ thần kinh. Biểu hiện là triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, đau đầu. 

Mặc dù là căn bệnh thần kinh nhưng theo đông y, căn nguyên thực sự của rối loạn tiền đình lại là do sự rối loạn của các phủ tạng gây nên, như: 

• Thận hư: Thận là nơi sinh ra khí huyết, nếu thận hư sẽ dẫn đến khí huyết không đủ nuôi dưỡng các cơ quan, đặc biệt là não bộ trong đó có hệ thần kinh tiền đình. Điều này gây ra cảm giác chóng mặt, ù tai, mệt mỏi và suy nhược.

• Gan nhiễm nóng: Gan là nơi điều hòa khí huyết, nếu gan nhiễm nóng sẽ dẫn đến khí huyết bị ứ đọng, gây ra sự căng thẳng và lo âu. Điều này gây ra cảm giác chóng mặt, đau đầu, nóng trong người và giận dữ. 

• Tâm bất an: Tâm là nơi quản lý tinh thần, nếu tâm bất an sẽ dẫn đến khí huyết bị loạn, gây ra sự mất trật tự của thần kinh. Điều này gây ra cảm giác chóng mặt, hoảng loạn, sợ hãi và trầm cảm.

Để điều trị rối loạn tiền đình theo đông y, ta cần phải xác định nguyên nhân và phân biệt phạm trù của bệnh. Sau đó, ta có thể sử dụng các bài thuốc bổ thận, thanh nhiệt giải độc gan hay bài thuốc an tâm để cải thiện vấn đề. 

Một số bài thuốc đông y trị rối loạn tiền đình 

Chứng huyễn vựng trong Đông Y được thành nhiều thể bênh khác nhau dựa trên các triệu chứng lâm sàng đặc trưng. Mỗi thể bệnh do một nguyên nhân khác nhau, tác động vào khí huyết, nên cần áp dụng bài thuốc phù hợp mới có thể cải thiện được bệnh. 

1. Thuốc Đông y chữa rối loạn tiền đình –  Thể can dương thượng kháng

Đây thể bệnh do tâm tính cáu gắt, suy nghĩ, lo lắng nhiều mà uất kết mà dẫn đến hao tổn đến can tâm. Biểu hiện của người rối loạn tiền đình thể can dương thượng kháng là chóng mặt, đau đầu và choáng váng, nhức mắt, ù tai, dễ cáu gắt, ngủ không ngon, miệng đắng.

Tâm tính thất thường, sức khỏe suy giảm khiến người bệnh sụt cân, mệt mỏi, đắng miệng, rêu lưỡi màng,… Bệnh dễ trở nặng khi người bệnh tức giận, suy nghĩ nhiều. 

Chữa chứng huyễn vựng thể can dương thương kháng, cần dùng bài thuốc có công dụng bình can tức phong, tư âm thanh nhiệt.

Bài thuốc gồm: 

• Sinh địa 16 – 20g
• Câu đằng 12g
• Thiên ma 12g
• Kỷ tử 12g
• Quy đầu 8g
• Sài hồ 8 – 12g
• Bạch thược 10 – 12g
• Lá vông 8 – 12g

Cách dùng: Đem sắc lấy nước uống hằng ngày, ngày 1 thang.

Cùng với việc dùng thuốc người bệnh cần giữ cho tâm trạng ổn định, tránh cau có, nổi nóng, ăn uống thanh đạm, bổ sung rau xanh, hạn chế gia vị cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ. Tránh rượu bia, cà phê, chất kích thích. 

2. Thuốc Đông y chữa rối loạn tiền đình – Thể khí huyết hư

Chứng huyễn vựng thể khí huyết hư chủ yếu do bệnh dài ngày không cải thiện hoặc xảy ra ở phụ nữ sau sinh hoặc mới phẫu thuật, cơ thể mất một lượng máu lớn, dẫn đến khí huyết hao tổn. Khí hư khiến máu không tuần hoàn được đến não dẫn đến huyết hư. Não không đủ máu sẽ thiếu oxy và dưỡng chất, sinh ra chóng mặt, đau đầu, hoa mắt, choáng váng,…

Rối loạn tiền đình thể khí huyết hư thường có biểu hiện như: sắc mặt xanh xao hoặc vàng vọt, hay quên, mệt mỏi, ngủ ít, hồi hộp, bồn chồn, chóng mặt hoa mắt. Quan sát móng tay, móng chân trắng, lượt nhạt ít rêu, ngại trò chuyện, giọng yếu. Nữ giới có thể bị rối loạn kinh nguyệt, máu kinh ít, bị đau bụng kinh. 

Để cải thiện chứng huyễn vựng thể khí huyết hư, cần áp dụng bài thuốc có công dụng kiện tỳ vị, bổ dưỡng khí. 

Bài thuốc gồm: 

• Đương quy tẩm rượu 12g
• Bạch linh 12g
• Bạch thược 12g
• Bạch truật (sao) 12g
• Đẳng sâm 12g
• Thục địa 12g
• Đại táo 2 quả
• Xuyên khung 6 – 8g
• Chích thảo 2 – 4g
• Sinh khương 2 – 3 lát.

Cách dùng: Đem dược liệu sắc lấy nước uống, ngày 1 thang giúp ích khí bổ huyết. 

Cùng với việc sử dụng thuốc đều đặn, người bệnh cũng nên giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu. Bổ sung vào thực đơn các món ăn giúp bổ máu, bồi bổ cơ thể để tránh suy nhược.

3. Thuốc Đông y chữa rối loạn tiền đình – Thể đàm trọc trung trở

Chứng huyễn vựng thể đàm trọc trung trở là do tỳ vị bị tổn thương, nguyên nhân bởi ăn quá nhiều đồ ngọt, béo. Thức ăn không được chuyển hóa mà uất kết thành đờm thấp làm trọc âm không giáng, thanh dương không thăng được. 

Người mắc chứng đàm trọc trung trở có các biển hiện như: lợm giọng, buồn nôn, chứng bụng, tức ngực, chóng mặt, đầu nặng thể tạng béo phì mập mạp, nhưng không khỏe, ăn uống kém và ngủ li bì. Dấu hiệu nhận biết là hay có đờm họng và sáng sớm, lưỡi ít rêu, nhạt miệng, mạch nhu hoạt. 

Chữa rối loạn tiền đình teher này nên áp dụng bài thuốc có công dụng hóa đờm tức phong và kiện tỳ trừ thấp.

Bài thuốc gồm: 

• Bạch linh 8g
• Trần bì 8g
• Bạch truật 8g
• Cam thảo 4g
• Sinh khương 4g
• Táo 4 quả
• Can khương
• Hoàng bá
• Thần khúc 
• Mạch nha

Cách dùng: Đem dược liệu sắc lấy nước uống, ngày 1 thang.

Bên cạnh việc dùng các loại thuốc rối loạn tiền đình, người bệnh nên tăng cường tập luyện để iêu đờm, kiện tỳ, cải thiện hệ tiêu hóa, ăn uống thanh đạm, hạn chế đồ ngọt, tinh bột, chất béo. Thay vào đó bổ sung nhiều loại rau củ và lươn, cá, sứa biển có thể giúp long đờm và lợi thủy.

4. Thuốc Đông y chữa rối loạn tiền đình – Thể thận hư

Rối loạn tiền đình do thận hư thường có các biểu hiện như ù tai, di tinh, mất ngủ, chân yếu, lưng mỏi, hay nằm mơ, trí nhớ suy giảm, người uể oải, choáng váng và đau đầu.

Nếu thận dương hư người bệnh thường có biểu hiện: lưỡi nhạt và chân tay lạnh. 

Nếu thận âm hư thì có biểu liện: lưỡi đỏ, ít rêu, ngũ tâm phiền nhiệt. 

Bài thuốc bổ thận dương gồm: 

• Nhục quế  8 – 16g
• Phụ tử 8 – 16g
• Thỏ ty tử 16g
• Đỗ trọng 16g
• Kỷ tử 16g
• Lộc giác 16g
• Sơn thù 15g
• Hoài sơn 15g
• Thục địa 30g
• Quy đầu 12g

Cách dùng: Dược liệu đem nghiền thành bột mịn. Sau đó chưng thành dạng cao và luyện với mật ong thành viên hoàn, mỗi viên 15g. Mỗi lần uống 1 viên, ngày uống lần sáng và chiều, khi đói. 

Bài thuốc bổ thận âm gồm: 

• Bạch linh 12g
• Kỷ tử 12g
• Trạch tả 12g
• Đan bì 12g
• Cúc hoa 12g
• Hoài sơn 16g
• Sơn thù 16g
• Thục địa 32g

Cách dùng: Các dược liệu đem sắc lấy nước uống, ngày dùng đều đặn 1 thang.

Cải thiện chứng rối loạn tiền đình (huyễn vựng) do thận hư, cần lưu ý giảm quan hệ tình dục và tăng cường tập luyện vùng cổ đầu, bụng dưới và lưng mông. Bên cạnh đó, người bệnh có thể bổ sung các món ăn bổ thận: lòng trắng trứng, đuôi lợn hầm đậu đen, cháo gà thuốc bắc, cật heo, hàu biển,…

5. Thuốc Đông y chữa rối loạn tiền đình – Thể huyết ứ trở khiếu

Chứng huyễn vựng thể huyết ứ trở khiếu có cũng có biểu hiện là đầu choáng váng,  chóng mặt, mất ngủ, ù tai kèm theo đó là môi lưỡi tím. Áp dụng bài thuốc đông y có công dụng thông khiếu hoạt lạc và hoạt huyết hóa ứ.

Người bị rối loạn tiền đình thể này có thể áp dụng bài thuốc giúp thông khiếu, hoạt lạc, hoạt huyết hóa ứ và kết hợp thêm châm cứu. 

Bài thuốc gồm: 

• Xích thược 15g
• Phòng phong 12g
• Xuyên khung 12g
• Bạch chỉ 12g
• Xạ hương 10g
• Đào nhân 10g
• Kinh giới tuệ 10g
• Hồng hoa 10g
• Đại táo 3 quả

Cách dùng: Một thang thuốc chia sắc thành 2 lần uống dùng hất trong ngày, dùng đến khi triệu chứng thuyên giảm.

Cùng với việc dùng thuốc, người bệnh nên bổ sung vào chế độ ăn các món ăn từ tôm, cua, cá, thịt bò, trứng để bổ huyết; rau xanh và trái cây để dễ tiêu hóa. Hạn chế việc căng thẳng đầu óc, lo âu, khiến chức năng tiêu hóa kém. 

6. Thuốc Đông y chữa rối loạn tiền đình – Thể can hỏa thượng viêm

Theo Đông y chứng can hỏa thượng viêm là do khí uất, hoặc tức giận hóa hỏa, tích nhiệt hóa hỏa, phong khí thông can, phong tác động lên hun đốt can. Khi hỏa với nhiệt xung đột lên trên tạo thành chứng thực nhiệt, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông khí huyết. 

Đặc trưng của người bệnh rối loạn tiền đình thể can hỏa thượng viêm là triệu chứng đầu đau, choáng váng, mặt đỏ, lưỡi đỏ, rêu vàng, miệng đắng, phần ngực sườn có cảm giác đầy trướng, ngủ ít, mơ nhiều, hay táo và tiểu tiện vàng. 

Bài Long đởm tả can thang thường được áp dụng trong trường hợp này với mục đich mát gan, giải nhiệt, làm mát và hạ nhiệt. Nếu triệu chứng đau đầu nhiều cần xoa bóp bấm huyệt vùng đầu kết hợp với châm cứu.

Bài thuốc gồm: 

• Long đởm thảo 12g
• Sài hỗ mỗi thứ 12g
• Đương quy 10g 
• Kỷ tử 10g
• Sinh địa 10g
• Hoàng cầm 10g
• Mộc thông 6g
• Cam thảo 6g 
• Trạch tả 6g

Cách dùng: 1 thang thuốc đem sắc lấy nước chia 2 lần uống/ngày. 

7. Bài thuốc của Thái Y Triều Nguyễn cải thiện rối loạn tiền đình 

Các Thái y triều Nguyễn có một bài thuốc từ bưởi bung chuyên trị các chứng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, suy nhược cơ thể được lưu truyền cho đến ngày nay.  Bài thuốc được Tiến sĩ Hán Nôm Cung Khắc Lược (truyền nhân dòng họ Cung) gìn giữ. 

Bài thuốc gốc bao gồm: Bưởi bung, can khương, tinh bột nghệ, mật ong,… sau đó được chuyển giao nghiên cứu phát triển thành sản phẩm AZBrain. 

Bài thuốc Thái Y Triều Nguyễn đã chứng minh hiệu quả tác động tích cực lên hệ tuần hoàn của nhiều người ở nhiều đối tượng. Kết quả tại Hội thảo Khoa học chuyên ngành thần kinh năm 2018 cho thấy: 91% người bệnh gặp tình trạng hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn đã giảm hẳn. 87% người bệnh hết triệu chứng của huyết áp thấp, rối loạn tiền đình và duy trì huyết áp ổn định. 

Hiện nay, trên thị trường có sản phẩm AZBrain được bào chế theo công thức từ bài thuốc gốc bổ sung thêm các thành phần Đinh lăng chuẩn hóa, đan sâm, kê huyết đằng, ngưu tất bắc, đương quy. 

Các thành phần trong AZbrain được bổ sung có tác dụng cải thiện tuần hoàn máu não, bổ sung dinh dưỡng cho tế bào thần kinh, giảm căng thẳng và mệt mỏi, và hỗ trợ điều hòa hệ thống thăng bằng cơ thể,  tạo nên cơ chế kiềng 3 chân vững chắc trong việc cải thiện sức khỏe người thiếu máu não. 

• Làm sạch cục máu đông gây tắc mạch máu (kê huyết đằng, đan sâm)
• Tái tạo và sản sinh máu mới (bưởi bung, đương quy, nghệ, mật ong)
• Hoạt huyết, thông mạch (đinh lăng chuẩn hóa, can khương,
• bưởi bung)

Nhờ đó, cải thiện các triệu chứng rối loạn tiền đình do khí huyết không lưu thông, dây thần kinh não bộ bị tổn thương, làm mất khả năng cân bằng. 

Ngoài ra, AZBrain còn an toàn cho sức khỏe, không gây ra tác dụng phụ hay dị ứng. Bạn chỉ cần uống 2 viên mỗi ngày vào buổi sáng và buổi tối, sau khi ăn, để có được kết quả tốt nhất.

Nếu bạn đang bị rối loạn tiền đình hoặc muốn phòng ngừa bệnh này, bạn cáo thể tham khảo các bài thuốc đông y nói trên hoặc sử dụng sản phẩm AZBrain. Hi vọng, qua những chia sẻ trên bạn đã có thêm những kiến thức về chứng bệnh rối loạn tiền đình và tìm được bài thuốc phù hợp với tình trạng của bản thân.